Ο Nικόλαος Κατούντας από την Πάτρα ήταν απόφοιτος της Σχολής Ευελπίδων και ήταν εκπαιδευμένος ως καταδρομέας, αλεξιπτωτιστής, βατραχάνθρωπος και χιονοδρόμος, ενώ ήταν τελειόφοιτος της Νομικής Σχολής Αθηνών.
Το 1973 ως Υπολοχαγός μετατέθηκε στην Κύπρο και συγκεκριμένα στην 33η Μοίρα Καταδρομών ως Διοικητής Λόχου. Ήδη από τις 19 Ιουλίου έρχονταν εικόνες από το BBC με τον Τουρκικό στόλο να έχει αποπλεύσει μαζί με κατάφορτα στρατιωτών αποβατικά από την Μερσίνα με κατεύθυνση την Κύπρο. Ο Διοικητής της Μοίρας Ταγματάρχης Κατσάνης ανήσυχος. Αναμένει διαταγές ή τουλάχιστον οδηγίες.
Την επόμενη μέρα ξύπνησαν όλοι με τον θόρυβο των Τουρκικών αεροσκαφών και τη θέα των αποβατικών στην θάλασσα της Κερύνειας. Οι Τούρκοι επιχειρούν απόβαση. Ψύχραιμα η μονάδα τίθεται σε κατάσταση συναγερμού και αναμένοντας διαταγές. Διαταγές όμως δεν έρχονται παρά μόνο αλληλοσυγκρουόμενες εκτιμήσεις… “Οι Τούρκοι κάνουν άσκηση”.
Κι όμως ήταν ξεκάθαρο ότι οι Τούρκοι έκαναν απόβαση κάπου δυτικά της Κερύνειας. Κάποια στιγμή ήλθαν διαταγές για «Καταδρομική βραδινή επιχείρηση στον Πενταδάκτυλο». Ο Λόχος του Κατούντα το βράδυ της 20/21 Ιουλίου 1974 πολέμησε στον Άγιο Ιλαρίωνα, εκεί που οι Έλληνες καταδρομείς της Κύπρου ενήργησαν με καταδρομικές επιθέσεις.
Στις 22 Ιουλίου το πρωί, ανασυντάχθηκαν και ο Λόχος του διατάχθηκε “λανθασμένα” από στρατηγική άποψη, να σταλεί να πολεμήσει σε μάχη εκ του συστάδην με τον ελαφρύ οπλισμό του στον Αγ. Γεώργιο Κερύνειας ενάντια στους προελαύνοντες Τούρκους.
Ο Κατούντας επικεφαλής 62 ανδρών, συνάντησε τον εφ. Ανθυπίλαρχο Α. Μπούρα που επέστρεφε πεζός με τους άνδρες του από το Πικρό Νερό. Ρώτησαν οι Καταδρομείς: “Πού είναι η πρώτη γραμμή;” Ο Ανθυπίλαρχος τους λέει, “εδώ είναι η πρώτη γραμμή”! Ακολούθως συνάντησαν σκόρπιους πεζικάριους από το 251 που οπισθοχωρούσαν.
Τους ρώτησε ο ίδιος ο Κατούντας που είναι οι Τούρκοι. Αυτοί του είπαν ότι θα είναι καλύτερα να φύγουν, γιατί οι Τούρκοι είναι πάρα πολλοί. Η εκνευρισμένη απάντηση του Λοχαγού Κατούντα ήταν: “Σας ρώτησα που είναι και όχι πόσοι είναι!” Και προχώρησε και έκανε ότι μπορούσε να κρατήσει την τουρκική πλημμυρίδα που συνεχώς ενισχυόταν με πεζικό που ακολουθούσε τα προελαύνοντα τουρκικά άρματα…
Τι να σου κάνουν όμως τα ατομικά όπλα, απέναντι στα Μ-47 της Τουρκικής 39ης Μεραρχίας που απλωνόταν στα περιβόλια και τους οικισμούς μεταξύ παραλίας και προποδών του Πενταδάκτυλου σε μια “διάταξη σάρωσης” μη αφήνοντας τίποτα όρθιο στο διάβα τους. Ανεβασμένος ο Λοχαγός σε ένα σπίτι προσπαθούσε να δει αν υπήρχαν Τουρκικές δυνάμεις από την πλευρά της θάλασσας που θα μπορούσαν να τους πλαγιοκοπήσουν, όταν έρχεται λαχανιασμένος ένας υπαξιωματικός και του αναφέρει ότι από την 2η Διμοιρία τον πληροφόρησαν ότι είδαν 200 Τούρκικα άρματα μέσα στα χωράφια καμουφλαρισμένα.
Τότε ο Λοχαγός κατάλαβε ότι τα πάντα είχαν προδοθεί κι ενώ μπορούσε ακόμα όσο είχε καιρό να οπισθοχωρήσει και να σωθεί αποφάσισε να δώσει τη μάχη του! (σ.σ. ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΠΡΟΔΟΣΙΕΣ ΧΤΥΠΑ Ο ΕΧΘΡΟΣ) Έμεινε εκεί μαχόμενος σε μια επιβραδυντική για την προέλαση του εχθρού αποστολή, μόνος, χωρίς ενισχύσεις, με τον ελαφρύ οπλισμό των ανδρών του να κρατήσει τους περίπου 3.200 Τούρκους που είχαν αποβιβαστεί μέχρι το πρωϊνό της 22ας Ιουλίου. Αφού έδωσε διαταγή για οπισθοχώρηση εγκατέστησε το διοικητήριο του στην Μητρόπολη της Κερύνειας. Μόλις που πρόλαβε να δώσει οδηγίες στους διμοιρίτες του.
Οι Τούρκοι έμπαιναν σαν σε παρέλαση στην Κερύνεια. Τότε δόθηκε σκληρή μάχη μεταξύ των Καταδρομέων μας και των Τούρκων. Με τον ατομικό τους οπλισμό, πεινασμένοι και διψασμένοι οι Λοκατζήδες του Κατούντα μάχονται σαν λιοντάρια υπό την καθοδήγηση του Διοικητή τους που στην πρώτη γραμμή τους δίνει οδηγίες και τους ενθαρρύνει. Οι Τούρκοι σαστίζουν υποχωρούν…
Μετά από ώρα ξαναεμφανίζονται αυτήν την φορά υπό την κάλυψη αρμάτων Μ-47. Πιεζόμενος ο Λοχαγός βρέθηκε μεταξύ του Κάρμι και του Τουρκοκυπριακού χωριού Τέμπλος σε μια χαράδρα. Το σχέδιο του ήταν να λουφάξουν εκεί μέχρι το βράδυ και μετά να διαρρεύσουν προς τις γραμμές μας, μιας και πλέον η Κερύνεια είχε πέσει στα χέρια των Τούρκων. Όμως δεν γνώριζε ότι οι Τούρκοι τους περικύκλωσαν…
Κάποια στιγμή ξεκίνησε μια μάχη, που κράτησε μια περίπου ώρα. Οι Λοκατζήδες μας θερίζουν τους επιτιθέμενους Τούρκους που ξανάρχονται, ξανά και ξανά… Τότε ήταν που ο θρυλικός Λοχαγός κατάλαβε ότι οι πάντες τους είχαν εγκαταλείψει. Πολεμούσε βλέποντας τα πυρομαχικά να λιγοστεύουν ενώ είχε τραυματιστεί ελαφρά στο πόδι.
Κάποια στιγμή, όπως μαρτυρεί ο αγγελιοφόρος του Πάμπος Κυρίλλου, διατάσσει τους άνδρες του να φύγουν και θα τους καλύπτει ο ίδιος. Οι άνδρες του αρνούνται. Τότε τους λέει “Είναι διαταγή ρε!” Τελευταίος έφυγε ο Κυρίλλου. Φεύγοντας τον άκουσε να πολυβολεί εναντίον των Τούρκων που έχουν πλησιάσει στο σημείο που βρισκόταν ταμπουρωμένος, στην κουφάλα μιας χαρουπιάς.
АПО ТОТЕ ΔΕΝ ΤΟΝ ΞΑΝΑΕΙΔΕ ΚΑΝΕΙΣ! ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΣ.
Το πιο πιθανό είναι να έκανε Ηρωϊκή Έξοδο, μια έξοδο απελπισίας και να έπεσε διάτρητος από τις τούρκικες σφαίρες…
Στρατιώτες που πολέμησαν υπό τις διαταγές του Κατούντα, πιστοποίησαν την γενναιότητα που επέδειξε κατά τη διάρκεια των μαχών τόσο σε Άγιο Ιλαρίωνα όσο και στο κτίριο της μητρόπολης Κερύνειας.
Μετά την εισβολή, προήχθη επ’ ανδραγαθία σε Αντισυνταγματάρχη ενώ με Προεδρικό Διάταγμα προήχθη στο βαθμό του Αντιστράτηγου.
Προτομές του υπάρχουν σήμερα στην πλατεία της οδού Αριστομένους στην Καλαμάτα καθώς και στο στρατόπεδο Δελφινιού Λαγκάδας στη Χίο, το οποίο φέρει και το όνομά του. Παράλληλα το ονοματεπώνυμο του Νικολάου Κατούντα δόθηκε σε δρόμο του ημικατεχόμενου δήμου Αγλαντζιάς στη Λευκωσία.
ΚΥΠΡΟΣ 1974 Δεν σας ρώτησα πόσοι είναι οι Τούρκοι, αλλά που είναι. Nικόλαος Κατούντας
Reviewed by ΚΥΡΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Α ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
on
Αυγούστου 14, 2022
Rating: 5
Δεν υπάρχουν σχόλια